توضیحات
لنز کانن RF 24-105mm f/4-7.1 IS STM نسخه‌ی کوچک‌تر، سبک‌تر و ارزان قیمت‌تر کانن RF 24-105mm f/4 L IS USM است که به عنوان لنز کیت به همراه کانن EOS R به بازار عرضه می‌شد.
نسخه‌ی L این لنز جایگاه خیلی بهتری نسبت به یک لنز کیت داشت و بدون شک یک لنز همه منظوره‌ی با کیفیت محسوب می‌شود و در واقع یکی از بهترین لنزهای سری RF کانن بود. بنابراین اکنون سوال اینجاست که عملکرد این لنز جدید که از سری L لنزهای کانن هم نیست چگونه است و چرا؟ و البته یک سوال بزرگتر که ممکن است در ذهن همه‌ی ما نقش بسته باشد این است که چرا کانن به سراغ دیافراگم f/7.1 رفته است و این دیافراگم چه تاثیری روی عملکرد لنز داشته است
به عنوان جایگزینی برای لنزهای RF 24-105mm f/4L فعلی، قابلیت‌های کلیدی این لنز، تفاوت‌هایی است که با برادر بزرگتر خود دارد. اول و مهم‌تر از هر چیز ابعاد و وزن آن است. با ابعاد 76.6 * 88.8 میلیمتر و وزن 395 گرم، این لنز خیلی کوچک‌تر و سبک از نسخه‌ی سری L خودش است که ابعادی برابر با 83.5 * 107.3 میلیمتر و وزنی برابر با 700 گرم دارد.
همچنین به جای موتور USM در این لنز از موتور STM استفاده شده است. سیستم STM که قیمت کمتری هم دارد عملکرد تقریبا بی صدایی دارد ولی سرعت فوکوس آن کمتر است. در مقابل سیستم USM سرعت بیشتری دارد اما عملکرد آن پر سر و صداتر است. بنابراین در صورتی که به فیلمبرداری علاقه دارید، این لنز جدیدتر گزینه خیلی بهتری برای شما خواهد بود.
فاصله فوکوس این لنز خیلی کمتر است و می‌توانید در فاصله کانونی 24 میلیمتر از فاصله 0.2 متری یا در صورت استفاده از فوکوس دستی از فاصله 0.13 متری نیز عکاسی کنید. در فاصله کانونی 105 میلیمتر هم فاصله فوکوس به 0.34 متر افزایش خواهد یافت. این در حالی است که حداقل فاصله فوکوس لنز سری L برابر با 0.45 متر بود.
مثل برادر بزرگتر خودش، این لنز نیز از یک لرزشگیر اپتیکال با توانایی کاهش لرزش تا 5 گام بهره می‌برد و مثل تمامی لنزهای RF نیز یک حلقه کنترل قابل شخصی‌سازی روی آن قرار دارد که می‌توانید با استفاده از آن فوکوس دستی را کنترل کنید. این لنز برخلاف لنزهای سری L از حلقه کنترل بی صدا یا Clickless استفاده می‌کند و به همین خاطر برای کارهای ویدیویی عملکرد خیلی بهتری دارد.
احتمالا اولین چیزی که در مورد این لنز توجه شما را جلب کرده است فرم فاکتور و ظاهر کلی آن است. در مقایسه با لنز f/4L این لنز خیلی زیباتر است اما به دلیل وزن کمی که دارد احساس مقاومت و استحکام را به شما منتقل نخواهد کرد. البته در مقایسه با برادر بزرگتر خودش، این لنز اصلا ضدنفوذ نیست.
به دلیل اینکه نسخه اولیه این لنز یعنی f/4L برای دوربین کانن EOS R طراحی و ساخته شده بود روی EOS RP که کوچک‌تر بود خیلی نامتعادل به نظر می‌رسید. اما به نظر می‌رسد که f/4-7.1 برای نصب روی EOS RP طراحی شده است و لازم به ذکر است که این دو در کنار هم یک جفت ایده‌آل هستند و یک ترکیب کوچک و سبک را در اختیار شما قرار خواهند داد.
استفاده از حلقه‌ی زوم این لنز به اندازه‌ی حلقه‌ی زوم موجود روی f/4L ساده و راحت نیست اما توانسته است تعادل کافی را بین نرمی و سفتی برقرار کند. متاسفانه هیچ مکانیسم قفلی برای جلوگیری از باز شدن تلسکوپی لنز داخل کیف شما وجود ندارد اما در زمان تست ما به هیچ عنوان با چنین مشکلی روبرو نشدیم.
در حالی که f/4L سه حلقه برای کنترل فوکوس دستی، زوم و کنترل داشت، f/4-7.1 فقط دو حلقه دارد. این بدین معنی است که حلقه‌ی کنترل دو وظیفه دارد و باید ورودی قابل شخصی‌سازی (دیافراگم، سرعت شاتر، ایزو، وایت بالانس یا جبران نوردهی) را کنترل کند و در عین حال مسئول کنترل فوکسو دستی هم می‌باشد. این عملکرد با فشار دادن کلید FOCUS/CONTROL روی بدنه‌ی لنز قابل تغییر است. فوکوس دستی به راحتی قابل تغییر است اما با این وجود عملکرد دقیقی دارد.
ممکن است از خودتان بپرسید که کانن چرا از دیافراگم عجیب f/4-7.1 روی این لنز استفاده کرده است. خیلی از لنزهای زوم موجود در بازار از محدوده‌ی دیافراگم استاندارد f/3.5-5.6 استفاده می‌کنند.
به گفته‌ی کانن، با وجود سیستم‌های اتوفوکوس سریع‌تر موجود در دوربین‌های سری R و عملکرد ایزو بالای قوی آن‌ها، ماکزیمم دیافراگم f/7.1 امروزه خیلی مشکل بزرگی نیست. در واقع کانن این موضوع را قبلا با عرضه‌ی دیافراگم غیرمعمول f/4-6.3 روی لنز فوق‌العاده‌ی کانن RF 240mm f/4-6.3 IS USM نیز امتحان کرده است.
با وجود تمامی این گفته‌ها، اکنون سوال اینجاست که این دیافراگم‌های بسته‌تر چه تاثیری روی نوردهی و افکت‌های خلاقانه‌ی دیگری مثل عمق میدان دارند؟ ماکزیمم دیافراگم‌های این لنز براساس فاصله کانونی به شرح زیر هستند:
- f/4 at 24-26mm
- f/4.5 at 27-36mm
- f/5 at 37-49mm
- f/5.6 at 50-62mm
- f/6.3 at 63-79mm
- f/7.1 at 80-105mm
همانطور که مشاهده می‌کنید، دیافراگم f/4 فقط برای محدوده‌ی خیلی کوچکی از طول فاصله کانونی در دسترس است و در فاصله کانونی استاندارد 50 میلیمتر شما باید از دیافراگم f/5.6 استفاده کنید. قبل از رسیدن به فاصله کانونی 85 میلیمتر نیز شما به محدوده‌ی f/7.1 خواهید رسید.
نتیجه‌ی این موضوع این است که صرف نظر از اینکه از چه چیزی عکاسی می‌کنید، به یکی از این سه مورد نیاز خواهید داشت: نور محیطی کافی، نور مکمل کافی و یا علاقه به افزایش ایزو/کاهش دادن سرعت شاتر. به صورت کلی اگر از فلاش استفاده نکنید و یا از نور روز برای عکاسی بهره نبرید باید از مورد آخر یعنی افزایش ایزو/کاهش سرعت شاتر استفاده نمائید.
همانطور که کانن هم به این موضوع اشاره کرده است عملکرد ایزو بالای EOS R و RP بدین معنی است که افزایش ایزو دیگر تاثیر مخربی که قبلا داشت را ندارد. در تست‌هایی که انجام شد ما هیچوقت از مقدار ایزو 2000 بالاتر نرفتیم. البته ما در یک اتاق نسبتا روشن و با کمک نور ثابت عکاسی می‌کردیم (عکاسی پرتره در دیافراگم f/7.1). با این وجود نتایج به دست آمده نسبتا قابل قبول بودند. ما ترجیح می‌دادیم مقدار ایزو را روی صفر تنظیم کنید اما میزان نویز خیلی مخرب نبود و جزئیات خیلی ریز موها و مژه‌های سوژه نیز حفظ شده بود.
جایگزین دیگر ما یعنی کاهش سرعت شاتر هم توسط لرزشگیر اپتیکال تصویر با توانایی 5 گام کاهش لرزش همراهی می‌شود. در تست‌های ما این لرزشگیر به اندازه‌ی لرزشگیر داخلی IS قوی نبود اما لرزشگیر موجود در این لنز مشخصا توانایی عکاسی در سرعت شاترهای آهسته‌ی 1/50 ثانیه یا حتی 1/20 ثانیه را دارد.
در مورد تاثیر دیافراگم‌های بسته‌تر روی سرعت شاتر، تنها چیزی که ما می‌توانیم بگوئیم این است که این موضوع، مشکل خیلی مهمی در لنز مورد بحث ما نبود. چه در زمان عکاسی پرتره و چه در زمان عکاسی از گل‌ها در زمان وزش باد با فاصله کانونی 105 میلیمتر و دیافراگم f/7.1 عملکرد فوکوس همیشه قابل قبول بود و هیچگونه ضعفی در آن دیده نمی‌شد.
دیافراگم بسته‌تر این لنز زمانی که در مورد عمق میدان صحبت می‌کنیم تاثیر مخرب خود را نشان می‌دهد. با وجود اینکه بوکه صرف نظر از عمق میدان خیلی زیبا و لذت‌بخش است، در زمان استفاده از چنین دیافراگم‌هایی به هیچ عنوان به تاری پس زمینه و یا جدای سوژه از پس زمینه مورد نیاز نخواهید رسید. البته در صورتی که قبلا از دوربین‌های کراپ سنسور برای عکاسی استفاده کرده باشید، این موضوع را خیلی احساس نخواهید کرد.
صرف نظر از موضوعات فنی ما از تصاویری که این لنز می‌تواند ثبت کند راضی هستیم. وضوح مرکز تصویر در کل فاصله کانونی و دیافراگم خیلی خوب است و انحرافات تصویر نیز از نقطه کانونی استاندارد تا تله به خوبی کنترل شده است. البته در مقابل وضوح گوشه‌های این لنز کمی کمتر است و در فواصل کانونی وایدتر نیز شاهد اعوجاج و تغییر رنگ خواهید بود. این بدین معنی است که در زمان عکاسی منظره و دیگر صحنه‌های واید شما به اصلاح تصویر نیاز دارید.
جمع‌بندی لنز Canon RF 24-105mm f/4-7.1 IS STM یک لنز پرقدرت و با عملکرد مناسب است و می‌توان آن را یک لنز همه کاره دانست. فاصله کانونی گسترده‌ی آن خیلی وسیع است و می‌توانید برای هر کاری از عکاسی پرتره گرفته تا کلوزآپ و حتی سوپر کلوزآپ، از آن استفاده کنید. با استفاده از حالت ماکرو Center Focus می‌توانید از بزرگنمایی 0.5x در فاصله 13 سانتی‌متری در زمان استفاده از فاصله کانونی 24 میلمیتر با فوکوس دستی استفاده کنید.
ممکن است که این لنز عملکرد فوق‌العاده‌ی لنز f/4L را نداشته باشد و یا محدوده فاصله کانونی آن به اندازه‌ی Canon RF 24-240mm نباشد اما باید در نظر داشته باشید که قیمت این لنز در مقایسه با موارد ذکر شده خیلی کمتر است. با توجه به قیمت خیلی کمتر این لنز، توانایی‌ها و کیفیت تصویری که ارائه می‌دهد خیلی خوب است و اصلا هیچ جای بحثی را باقی نخواهد گذاشت. ممکن است که دیافراگم f/7.1 خیلی محدودکننده باشد اما در مقابل فواصل کانونی نزدیک به محدوده‌ی f/8 از وضوح خیلی خوبی برخوردار هستند. همچنین درست است که این لنز پس زمینه‌های تاری که عکاس‌های پرتره دوست دارند را در اختیار آن‌ها قرار نمی‌دهد اما عکاسی پرتره چیزی نیست که این لنز برای آن طراحی شده باشد.
این لنز به گونه‌ای طراحی شده است که یک لنز همه کاره باشد و شما بتوانید آن را همیشه به همراه داشته باشید. با این لنز شما می‌توانید نیازهای عمومی خودتان برای عکاسی منظره، معماری، طبیعت، پرتره و حتی ماکرو را رفع نمائید. این محصول برای عکاسی روزمره و مسافرتی کاملا ایده‌آل است و می‌توانید به عنوان یک لنز با کاربرد عمومی همیشه آن را به همراه داشته باشید. به همین خاطر می‌توان گفت که لنز کانن RF 24-105mm f/4-7.1 بهترین محصول برای کاربران دوربین‌های سری R کانن است.